Przysłona w aparacie fotograficznym | lekcja 1

W czasie moich ostatnich warsztatów fotograficznych, które odbyły się 02.12.2018 w Manu Studio, z podstaw fotografii produktowej większość osób w ankiecie zaznaczyła, że ma problem z obsługą swojego aparatu.

Często jest tak, że posiadając lustrzankę nie wykorzystujemy jej potencjału. Robimy zdjęcia jedynie w trybie automatycznym. Nie wiemy jak wyłączyć lampę błyskową, ani co oznaczają pozostałe opcje aparatu.

Tak oto powstał pomysł na kolejny kurs, który odbędzie się (na żywo) po raz kolejny w Manu Studio 23-24.02 w Białymstoku z “Podstaw obsługi aparatu”. Będzie to łącznie 10h warsztatów, podzielonych na część praktyczną i teoretyczną.

Dodatkowo pomyślałam sobie, że skoro tyle osób ma problem z oswojeniem swojego aparatu, to może warto zrobić o tym też cykl postów na bloga? Może w ten sposób pomogę też większej ilości osób i choć trochę sprawię, że przestaną się bać wyciągać co najlepsze z własnego sprzętu.

Dziś na ruszt zatem wezmę przysłonę, jako część trójkąta ekspozycji.

Wielkość otworu przysłony 

Przysłona, tak jak i czułość, czyli ISO oraz czas otwarcia migawki należy do trójkąta ekspozycji.

Żeby to wszystko ładnie zrozumieć i zapamiętać przydałby się dobry przykład. Jest ich wiele, ale znalazłam w sieci jeden, który wyjątkowo dobrze to obrazuje. Wyobraźcie sobie, że aparat jest jak okno z okiennicami, które otwierają się i zamykają. Przysłona to wielkość okna. Wiadomo, że im większe okno, tym więcej światła wpada do pokoju. Podobnie  jest z wielkością (a nie z wartością) przysłony. Prędkość migawki to czas, w jakim okiennice się otwierają i zamykają. A jak przedstawić czułość matrycy?  Wyobraźcie sobie, że to Wy jesteście tą matrycą. Stoicie w środku pokoju i nałożyliście okulary przeciwsłoneczne. Obrazuje to małą czułość ISO waszego aparatu.

Każdy, kto chce wyłączyć w swoim aparacie tryb Auto i spróbować sił przy manualnych ustawieniach, powinien wiedzieć, czym jest wartość przysłony.Warto też rozumieć, jaki ma ona wpływ na głębię ostrości, czyli rozmycie (lub wyostrzenie) tła.

Chcesz wiedzieć więcej?

Zapisz się na newsletter.

Co dwa tygodnie poruszam w nim tematy związane z SEO, projektowaniem stron, Divi i projektowanie grafiki.

.

Wielkość otworu przysłony

Przysłona w obiektywie decyduje o tym, ile światła wpadnie do naszego aparatu podczas wykonywania zdjęcia. Musimy też pamiętać, że jej najmniejsza wartość nie jest zależne od body/korpusem aparatu jakim się posługujemy, lecz od obiektywu. Te z niskimi wartościami przysłony określane są mianem “jasnych” i zwykle kosztują krocie. Aczkolwiek da się znaleźć w miarę jasne obiektywy za rozsądną cenę. Przykładem tego może być np 50mm 1.8 Canona, który swego czasu kosztował w okolicy 300zł.

Wartość przysłony określa się jako f/1.4 , f/1.8, f/2.8, f/5.6 czy f/22 i tak dalej. Jeśli chcemy uzyskać małą głębię ostrości, to musimy wybrać małą wartość przysłony, np. f/1.8 i odwrotnie.

I teraz powstaje pytanie: jak wykorzystać to na zdjęciach?

Jak ustawić przysłonę w aparacie – przykłady

Ustawiając głębię ostrości, wybieramy tak naprawdę, który punkt na zdjęciu będzie najważniejszy.

Dużą głębię ostrości (duże wartości przysłony np. f/22) stosuje się często w fotografii architektury lub krajobrazów. Chcemy wtedy czytelnie i ostro pokazać wszystko, co mieści się w kadrze.

Przy małej głębi ostrości (mała wartość przysłony np. f/2.8) jeden, główny punkt na fotografii, będzie ostry, a reszta zostanie rozmyta. Dzięki temu odbiorca dostaje czytelny sygnał, co lub kto jest najważniejszy na zdjęciu. Tego typu forma wyrazu idealnie sprawdza się przy wykonywaniu portretów czy makro fotografii.

Preselekcja przysłony w trybie manualnym

Jeśli posiadamy lustrzankę pełno klatkową, typu CANON EOS 5d ustawienie przysłony znajdziemy pod drugim kółkiem znajdującym się z tyłu aparatu. Najpierw jednak, by dało się zmieniać wartości musimy przestawić tryp fotografowania na Manualny (M na pokrętle z programami), lub Priorytet Przysłony (czyli AV na pokrętle z programami).

Jeśli posiadamy matrycę tzw. kropowaną, czyli aparat typu CANON 500D, dostęp do przysłony będziemy mieć przy jednoczesnym wciśnięciu przycisku AV z tyłu korpusu i kręceniu pokrętłem znajdującym się na górze.

3 zasady, czyli co decyduje o głębi ostrości

I na koniec jeszcze, krótkie 3 zasady podsumowujące co ma wpływ na głębię ostrości.

 

  1.  Wartość przysłony: im większa wartość przysłony, tym większa głębia ostrości, czyli więcej elementów na zdjęciu będzie ostrych. Ustawienie małej wartości przysłony skutkuje tym, że jeden obiekt jest wyraźny, a wszystko co przed nim i za nim jest rozmyte.
  2. Długość ogniskowej obiektywu: zasada jest prosta: im dłuższa ogniskowa, tym mniejsza głębia ostrości. Znaczy to tyle, że głębia ostrości jest bardzo mała w zoomach (np. o ogniskowej np. 200 mm), a bardzo duża w obiektywach szerokokątnych (np. 14 mm). Najlepiej sprawdzić to samemu.
  3.  Odległość od obiektu: im bliżej obiektu, tym mniejsza głębia ostrości. Ilustruje to innym przykład ? wykonując komuś zdjęcie twarzy z bliska przy małej wartości przysłony (np. f/2.8), nie możemy uchwycić ostrości na całej twarzy, zachowując przy tym duże rozmycie tła. Jeśli ustawimy ostrość na oczy to czubek nosa może być już niewyraźny. Jak sobie z tym poradzić?  Można oddalić trochę obiektyw i potem próbować kadrować zdjęcie w photoshopie. Jeśli fotografia została wykonana w dużej rozdzielczości i dobrej jakości, to nasz problem może zostać rozwiązany.